Sağlık Turizmi Nedir?
Dünya üzerinde gerçekleşen sanayi hareketleri, kentleşme ve doğal denge düşünülmeden yapılan yapıtlar ve teknolojiler sağlığımızı olumsuz etkilemektedir. Bu olumsuz etkilenmeler sonucunda çeşitli ülkelerdeki insanlar sağlığına kavuşmak, rehabilite olmak ya da korunmak gibi sebeplerden dolayı başka ülkelere seyahatler yapmaktadırlar. Sağlık turizmi; insanların bu sebeplerden dolayı yapmış oldukları seyahatlerin bütününü oluşturmaktadır.
Ülkemiz ise bu turizmine elverişli birçok noktası bulunan önemli yerlerdendir. Bu yüzden de dünyanın hemen her yerinden birçok insan iyileşmek ya da korunmak amacı ile ülkemize gelmektedir. Sağlık turizmi kendi içerisinde bölümlere ayrılmaktadır. Bunlar termal, engelli, yaşlı ve medikal turizmidir. Tüm bu sağlık turizmi çeşitleri için ülkemize yoğun bir seyahat mevcuttur.
Sağlık turizmi sadece turizm alanında değil ayrıca sağlık kurumlarının ya da kuruluşlarının da gelişimini destekleyen önemli bir alandır. Hem Sağlık Bakanlığı hem de Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından sağlık turizmine destek oldukça fazladır. Kalkınma projeleri altından sağlık turizmine destekler olmuştur, olmaya da devam edecektir.
Sağlık Turizmi Kapsamında Neler Yer Alır?
Sağlık turizmi kişilerin tedavi ihtiyaçlarına göre şekillenmiş ve bölümlere ayrılmış bir turizm çeşididir. Dünyanın her yerinden insanlar farklı sağlık sorunlarından dolayı ülkelere seyahat ederler. Bunlardan ilki tıp turizmidir. Tıp turizmi; çeşitli ülkelerden insanların sağlık kuruluşlarında tedavi olmak ya da ameliyat gibi operasyonlar için başka ülkelere yapmış olduğu seyahatlerdir. Hem uzman doktorların olması hem de yaşadığı ülkedeki ücretlerin fazla olması tıp alanında insanları sağlık turizmine yönlendirmektedir. Bir diğer sağlık turizmi çeşidi ise termal turizmdir ki bu en çok tercih edilenlerdendir.
Termal turizm; kişilerin dinlenmek ya da iyileştirme gibi sebeplerden dolayı termal tesislere geldikleri turizm çeşididir. Kaplıcalar gibi yerlerin termal turizmde önemi oldukça fazladır. Belki de bu sebepten hem en çok yatırım yapılan hem de tercih edilen sağlık turizmi çeşididir. Son olarak ise yaşlı veya engelli turizminden söz edebiliriz. Bu sağlık turizmi çeşidinde ise adı üzerinde geriatri ile ilgili tedavi işletmeleri ya da yayla gibi oksijeni bol olan yerlere yapılan ve tedavi sürecine girilen turizm çeşididir.
Sağlık Turizmi İşletmeciliği Nedir?
Sağlık turizmi işletmeciliği kısaca kişileri taleplerine göre yönlendirmek ve seçeneklerin ayrıntılı olarak anlatılmasıdır. Bu alanda hizmet verilebilmesi için mutlaka turizm acentesi sıfatına sahip olunmalıdır. Bazı istisnalar haricinde sağlık turizmi işletmeciliği yapan kişiler reklam yapamazlar. Burada önemli olan turiste farklı seçenekleri ve hizmetleri tarafsız bir şekilde aktarmak ve tercih hakkını kişiye bırakmaktır. Tüm doktor ya da sağlık kurumu seçeneklerinin sunulması zorunludur.
Sağlık Turizmi Yetki Belgesi Nedir?
Sağlık turizmi adı altında bir hizmet verilecek ise(özel polikliniği olanlar, hastaneler vb.) bu kişilerin ya da işletmelerin Sağlık Turizmi Yetki belgesi alması zorunludur. Belge sahibi olmayan kişilerin sağlık turizmi yapması yasaktır. Sağlık turizmi yetki belgesine sahip olmadan hizmet veren kişiler para cezası ve yaptırımlar ile karşılaşırlar. Kısaca bu belge için sağlık turizmi yapan veya yapmayı düşünen tüm kuruluş ve acentelerin alması zorunlu olan belgedir diyebiliriz.
Sağlık Turizmi Yetki Belgesi Nasıl Alınır?
2018 yılından beri sağlık turizmi hizmeti veren işletmelerin alması zorunlu olan Sağlık Turizmi Yetki belgesi Sağlık Bakanlığı’ndan alınmaktadır. Öncelik ile bazı kriterler vardır. Bunlar;
- Sadece medikal turizmi yapacaklar için geçerli olan bir kriter vardır. Sağlık kalite değerlendirilmesi yapılır ve en az 85 puan almaları beklenir.
- İlgili işletmenin uluslararası bir kuruluş olması gerekmektedir. Bunun için ise çalışanların bazı yetkinlikleri olmalıdır.(yabancı dil, TÖMER, tercüman vb.)
- Hasta kayıt sisteminin bulunmasıdır.
Bu kriterler sağlandıktan sonra Sağlık Bakanlığı’na yapılacak olan başvuruda istenenler ise şunlardır;
- Başvuru formu,
- Noter onaylı ya da aslının sunulması şartı ile Sağlık Bakanlığı tarafından verilen ruhsat,
- Noter onaylı imza sirküleri aslı,
- Şirket kaşeli vergi levhası aslı,
- Döviz hesabı,
- Hasta kayıt sistemi(yabancılar için kurulmuş olan)
- İngilizce olarak hazırlanacak onam formudur.
Sağlık Turizmi Sertifikası Nedir?
Sağlık turizmi sertifikası, hijyen ve temizlik koşullarının yerine getirildiğini belgeleyen bir sertifikadır. Bu sertifika uluslararası sertifikasyon kuruluşları tarafından verilmektedir. Bu sertifika hava yolları, ulaşım araçlar vb. yerlerdeki sağlık ve hijyen koşullarını belgelemektedir. Belge alımı için Kültür ve Turizme bakanlığına gönderilecek olan form sonrası sıra verilir ve süreç başlar. İşletmelere gönderilecek olan denetim uzmanları ve evrak prosedürleri sonucunda da belge sahibi olunur ve devamlılık da aynı şekilde ilerler.
Sağlık Turizmi Nasıl Yapılır?
Bu turizmi belli başlı akreditasyonlara sahip olan sağlık kuruluşları tarafından yapılmaktadır. Ülkemizde en çok İstanbul’da yapılan sağlık turizmi İzmir, Çanakkale, Denizli gibi illerde de çeşidine göre yapılır. Uzman doktorların olması, termaller ve kaplıcalar, tedaviyi destekleyici yaylalar gibi alanlar salık turizminin çeşidini belirler ve elverişliliği arttırır.
Sağlık Turizmi Çeşitleri Nelerdir?
Sağlık turizmi çeşitleri kaynaklarda farklı bölümlere ayrılmış olsa da içerik olarak benzerdir. Sağlık turizmi çeşitleri;
Medikal Turizmi; Hastalık sebebi ile başka ülkelere yapılan seyahatlerdir. Yaşanılan ülkelerdeki ücret pahalılığı ya da malzeme ve doktor olarak yeterliliğin olmaması sebebi ile daha uygun fiyata ve daha profesyonel ekibe ulaşım amaçlı yapılmaktadır.
Termal turizm; Kaynakları tarafından zengin olan yerlere yapılan seyahatlerdir. Kaplıca vb. yerlerde hem sağlığa kavuşmak hem de korunmak amaçlı yapılmaktadır. Ülkemizin konumu göz önünde bulundurulduğunda termal turizm açısından fazla talep gören yerlerdendir diyebiliriz.
Yaşlı ve Engelli Turizmi; Bakıma ihtiyaç duyan kişilerin alanında uzman kişilere ve kuruluşlara ulaşmak için yaptıkları seyahatlere denmektedir. Son dönemlerde ülkemizde de yatırımı artan ve talep gören bir sağlık turizmi çeşididir. Süreç tanı, tedavi ve özel geziler ile ilerlemektedir.
Türkiye’de Sağlık Turizm Hakkında?
Türkiye bulunduğu konum sebebiyle sağlık turizmine elverişli yerlerdendir. Doğal kaynakları, birçok ülkeye yakınlığı ve ulaşılması kolay olduğu için birçok turist tarafından tercih edilmektedir. Fiyat olarak avantaja sahip olan Türkiye aynı zamanda da hizmeti kalitesi onaylanmış durumdadır. Gelişen teknoloji, uzman doktorları, son teknoloji ile donatılmış sağlık kuruluşları da sağlık turizminde Türkiye’yi öne çıkaran sebepler arasındadır.
Sağlık Turizmi İçin Neden Türkiye?
Türkiye hem sunduğu hizmetler ve doğal kaynakları sebebi ile hem de birçok Avrupa ülkesine kıyasla daha uygun fiyatlı oluşu ile tercih edilmesi gereken ülkelerdendir. Sağlık turizmi için Türkiye’nin tercih edilme sebepler;
- Doğal kaynakların fazla oluşu,
- Kolay ulaşılabilir oluşu,
- Hizmet kalitesinin birçok ülkeye göre fazla oluşu,
- Fiyatlarının uygunluğu,
- Sağlık kuruluşlarının son teknoloji ile kurulmuş olması ve uzman ekiplerin bulunması gibi maddeler sayılabilir.
Türkiye Sağlık Turizminde Kaçıncı Sırada?
Her geçen yıl sağlık turizminde ki başarı oranını arttıran Türkiye her yıl bir üst sıraya yerleşmektedir. Yabancı turistlerin tercih etmeye devam ettiği Türkiye ilk 10 sıralamasının üzerine çıkmaya devam etmektedir. Irak, Suriye ve Somali gibi ülkelerin en çok tercih ettiği ülkemizde doğal kaynaklar ve fiyatlar ilk sebepler arasındadır.
Yapılan yatırımlar, destinasyonlar ve Türkiye’nin doğal oluşumları bir araya geldiğinde ülkeye olan talep artmaktadır. Böylece sıralama olarak da kendisini üst sıralara yerleştirmektedir.
Sağlık Turizmi Merkezleri Nerelerdir? Hangi İllerde Hangi Turizm Çeşidi Yapılır?
Ülkemizin hemen her ili sağlık turizmine elverişlidir. Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından açıklanan listede ise 7 ilimiz vardır. Bu iller ve ilerde yapılan sağlık turizmi çeşitlerine daha yakından bakalım.
İstanbul: Şehirde sayısız tesis bulunduğundan sağlık turizmi açısından en çok tercih edilen illerdendir. Termal, yaşlı, medikal gibi tüm sağlık turizmi çeşitlerinin başarı ile yapıldığı illerimizden biridir.
Ankara: Termal tesisleri ile ön plana çıkmaktadır. Genellikler termal turizm çeşidi yapılıyor olsa da medikal turizmde de uzman doktorlar sayesinde tercih edilen illerdendir.
Kayseri: Tarihteki ilk tıp fakültesinin inşa edildiği yer olan Kayseri önemli tıp kuruluşlarının olduğu ve tercih edildiği ilimizdir.
Bu iller dışında ise Mersin, Bursa, Antalya gibi illerimizde gerek konumu gerekse tesisleri ile sağlık turizminde en çok tercih edilen illerdir.
- SATURK Ne Demektir? İlk olarak 2015 yılında karşımıza çıkmış olan SATURK; Bu turizminin geliştirilmesi konusunda çalışmalar yapan Sağlık Bakanlığı’na bağlı birimdir. Kalkınma projelerinin geliştirilmesi ve süreç takiplerinin yapılması gibi rolleri bulunmaktadır. Bu turizminin geliştirilmesi ve gün geçtikçe değerlenmesi için SATURK birimi büyük önem taşımaktadır.
- Üvalizm Ne Demektir?: Sağlık turizminin en önemli kollarında birisi de Üvalizmdir. Seyahat edilen bölgede yetişen sebze, meyve ya da bitkiler ile yapılan kürlerle uygulanan sağlık uygulamasıdır diyebiliriz. Hem tedavi hem de sağlığı koruma amaçlı kullanılan kürler bağışıklık sistemini güçlendirmesi ile bilinmektedir. Bu yüzden sağlık turizminde üvalizmin önemi oldukça fazladır. Biyo turizm ile de buradaki bitkilerin korunması sayesinde uzun süreler turizmi destekleyen bir kol olması amaçlanmaktadır.
- Biyo Turizm Demektir?: Sağlık turizminin insanlara faydası olduğu gibi çevreye ve doğaya da zararları olabilmektedir. Biyo turizm sayesinde yani sürdürülebilir turizm adı altında bu doğal çevre ve kaynaklara verilen zararların en aza indirgenmesi amaçlanmaktadır. Bu zarar aza indirgemeye yönelik çalışmalar yapılmaktadır. Bilinçli tüketim ile zararın azaltılması amaçlanmaktadır.
- Snobizm Turizm Ne Demektir?: Snobizm kelime anlamı olarak kişilerin başkalarının yaptıklarını yapmak demektir. Yani sosyal medyada görülen yerlere kişilerin gitmesi de denebilir. Sağlık turizmi açısından önemli yere sahip olan snobizm sayesinde seyahat edilecek yerlerin bi’nevi reklamı giden kişiler tarafından yapılmaktadır.
- Destinasyon Ne Demektir? Turizm sektörü açısından bakıldığında destinasyon doğal güzelliklerin olduğu yerlere varış demektir ve sağlık turizmi için oldukça önemlidir. Destinasyon mutlaka turizm kavramını destekleyici ve ulaşabilir olmalıdır. İşletmelere ve yerlere rekabet avantajı sağlayan bileşimler arasındadır.
Türkiye Sağlık Turizm İlişkisinde Hangi Destinasyonlar Yer Almaktadır?
Sağlık turizminde SWOT araştırmaları yapılarak uygun destinasyonlara karar verilebilir. Türkiye’de ise bu Trakya bölgesinde yapılmıştır. Sağlık turizmine karar vermede destinasyon oldukça önemlidir. Kişi öncelikle destinasyona karar verr ve daha sonrasında doktor, klinik gibi araştırmalara başlamaktadır.
Türkiye bölge olarak kültürel mirası, doğal kaynakları bakımından zengin olduğundan turistik değeri de fazladır. Bu da destinasyonu ve tercih edilebilirliği etkileyen faktörlerdendir. Maliyet avantajı, kolay ulaşılabilirlik vb. benzeri sebepler sayesinde sağlık turizminde en çok tercih edilen yerlerdendir.