Alternatif Turizm Çeşitleri Nelerdir?
Alternatif turizm çeşitleri, genel olarak turizm deyince akla gelen deniz, kum, güneş ögelerinin haricinde bir turizm yaklaşımı. Bu turizm Kültürel ve tarihsel değerleri yaşatmayı aynı zamanda çevre ve doğa bilincinin artmasını amaçlıyor. Alternatif turizm doğanın ve canlıların korunması da savunduğundan Eko Turizm, Yeşil Turizm veya Soft Turizm olarak da adlandırılıyor.
Alternatif turizm çeşitleri, insanların yöneldiği genel geçer turizm faaliyetlerine rakip olarak sosyo-kültürel ve çevresel etkileri artırmak amacıyla ortaya çıktığı biliniyor. 1990 yıllarda fikir şeklinde doğan bu turizm çeşidi sosyal etkileşimin artmasını vurguluyor. Grupla yapılan turizmden farklı olarak bireysel faydalar ön plana çıkıyor. Ayrıca turizme karşı yenilikçi anlamda bakış açısı güdülüyor.
Alternatif Turizm Özellikleri Nelerdir?
Alternatif turizm kitlelerin turizme karşı yenilikçi manada hareket başlatmaları nedeniyle 20. Yüzyılda önem kazanmaya başlıyor. Alternatif turizm çeşitleri, 1980 yılından sonra ortaya çıkan popüler hale gelen kitle turizminin zararlı etkilerini engellemeye yardımcı oluyor. Turizmin sosyolojik ve kültürel faydalarının sürdürülebilirliği açısından katılımın yoğun olduğu yan turizm dallarının özellikleri şöyle sıralanıyor:
- Turizm merkezlerinin her bakımdan ilerleme ve güçlenmesine katkı sağlıyor.
- Kitle turizminin çevresel ve ekonomik zararlarını ortadan kaldırıyor.
- Turizmin yapılacağı bölgedeki yerel halkı her açıdan destekliyor.
- Turizmin sadece kitle turizmi gibi bir düşünceden ibaret olduğu gibi bir düşünceyi silerek diğer turizm çeşitlerini destekliyor.
- Turizmi yalnızca yaz mevsimi ile sınırlamayıp bütün yıl yapılabileceğini kanıtlıyor.
Alternatif Turizm Türleri Nelerdir?
Alternatif turizm, kitle turizminin ortak bileşenleri olarak bilinen deniz, güneş ve kum üçlüsünü geride bırakarak yeni akım başlatıyor. Ekonomik, sosyal, çevresel ve kültürel etmenlere özel önem veren bu turizm akımı turizm destinasyonları üzerinde olumlu bir etki bırakıyor. Yerel ekonomiyi mümkün olduğunca desteklemeye çalışan alternatif turizm özelliklerine göre farklı şekilde sınıflandırılıyor.
Sağlık Turizmi ve Termal Turizm
Sağlık turizmi ikamet edilen bölgedeki sağlık harcamalarının fazla olması ve hastalığın tedavisinin yaşanılan bölgede mümkün olmayışı gibi nedenlerle yapılıyor. Ayrıca ulaşımın eskiye nazaran daha kolay yapılması da sağlık turizminin işlerliğini artırıyor. Türkiye’de tıbbı açıdan çeşitli varyasyonların olması ve teknolojik cihazların faaliyete geçmesi gibi nedenlerle farklı ülkelerden sağlık turizmi için talep artıyor.
Alternatif turizm çeşitleri arasında kendisine geniş yer bulan termal turizm de popüler turizm türlerinden biri. Türkiye’de kaplıca, ılıca ve içmelerin yoğunlukta olması sebebiyle dünyanın dört bir yanından insanlar termal turizme oldukça rağbet ediyor. Özellikle kas ve eklem rahatsızlığı olan birçok kişi termal sularda şifa arıyor. Termal turizm sayesinde gidilen bölgedeki nüfus yoğunluğu da artıyor.
Kış Sporları Turizmi
Kış sporları turizmi kış mevsiminde turizm etkinliklerinin kapısını açan önemli farklı alternatif turizm türü. Kış sporları sadece birkaç çeşit sunsa da insanların farklı turizm etkinliği arayışları kış turizmini doğruyor. Ülkemizde yer alan Erzurum Palandöken Kayak Merkezi, Bursa Uludağ ve Bolu Kartalkaya gibi kayak merkezleri kış turizmi açısından elverişli destinasyonlar arasında. Hem çocukların hem de yetişkinlerin tutkunu olduğu kış sporları büyük ve küçük işletmeleri de destekliyor. Kayak, buz pateni, curling, snowboard gibi kış sporlarını içeren spor karşılaşmalarını izlemek amacıyla her yıl kış turizmi destinasyonları ziyaret ediliyor.
Yayla Turizmi
İnsanların doğayla buluşması, yeşil alanlara sahip çıkması ve huzurlu tatil geçirme arzusu yayla turizmi etkinlerini ortaya çıkarıyor. Özellikle yayla havası almak isteyenler ve sıcak yaz günlerinin bunaltıcı havasından uzaklaşmak isteyenler yaylalara gidiyor. Karadeniz Bölgesi’nin alabildiğine geniş yaylaları, ormanlık alanları ve yemyeşil doğası yayla turizmi için elverişli bölgelerden biri. Yeşili sevmek ve korumak ayrıca bol oksijenle sağlıklı nefes almak Türkiye’nin cennet yaylarında mümkün oluyor. Aynı zamanda gidilen bölgedeki yerel halktan yapılan alışverişler ve tadılan yöresel yemekler de ekonomik anlamda katkıda bulunuyor. Yayla turizmi amacıyla tercih edilen etkinlikler arasında trekking, dağ yürüyüşleri, bisikletle gezme, yöresel kültürü tanıma, yöresel yemeklerin tadına bakma gibi etkinlikler yer alıyor.
Akarsu Turizmi
Popülaritesi yüksek alternatif turizm çeşitleri tiplerinden biri olan akarsu turizmi, akarsu ve nehirlerin bol olduğu yerlerde yapılıyor. Ülkemizde rafting, kano, rüzgâr sörfü gibi su sporları özellikle akarsuların debisinin yoğun olduğu Mart, Nisan, Mayıs aylarında tercih ediliyor. Akarsu turizmi ayrıca yüzme ve amatör balıkçılık ile doğa gezileri ve yürüyüşlerini de içeriyor. Akarsuların turizm amaçlı kullanılması düşüncesinin arkasında doğayı korumak, akarsu ve denizlere sahip çıkmak yatıyor. Diğer doğayla iç içe etkinlikler içeren turizm türleri gibi akarsu turizmi de çevreyle bütünleşerek yaşama ilkesiyle doğrudan ilgili oluyor. Dünyada da Avustralya, Nepal, Alaska, Megpie River akarsu turizmi konusunda kendini geliştirmiş ülkeler arasında yer alıyor.
Botanik Turizmi
Çok çeşitli turizm faaliyetlerini kapsayan botanik turizmi, son zamanlarda meraklı kaşiflerin ve doğa severlerin yoğun ilgi gösterdiği alternatif turizm çeşitleri türlerinden biri. Botanik bahçeleri ilk olarak 16. Yüzyılda Rönesans Dönemi’nde ortaya çıktığı biliniyor. Bu bahçeler araştırma ve tıbbı tedaviler amacıyla kullanılıyordu. Şimdilerde birçok doğa tutkunu farklı türdeki eşine az rastlanır bitkileri incelemek ve gözlemlemek amacıyla botanik turizmi faaliyetlerine devam ediyor. Türkiye’de botanik turizmi fazla rağbet edilen turizm türleri arasında bulunuyor. Ayrıca Afrika kıyılarında çok fazla botanik çeşitliliğe sahip Socotra harika bir botanik bahçesi örneği. Buna ek olarak Çin’de bulunan Yuyuan Garden botanik bahçesi de Çin kültürüne ait bitki türlerinin örneklerini veriyor.
Dağcılık
Dağcılık, zirvede belirlenen bir noktaya doğru zirve tırmanışı yapma gibi bir dizi spor faaliyetlerini içeriyor. Dağcılık genel anlamda profesyonel, üst düzey disiplin ve sorumluluk sahibi kişilerin yaptığı ekstrem sporlardan biri. Bu spor türünde yaralanma ve ölüm riski de bulunuyor. Dağcılık sporu seyircisi ya da müsabakası olmayan alternatif turizm çeşitleri arasında yer alıyor.
Dağcılık, paraşütle atlama, kaya tırmanışı, sürat kayağı ve otomobil yarışçılığı dağcılık sporu kapsamında yapılan alternatif turizm çeşitleri temelli aktiviteler arasında. Bu spor dalları yoğun şekilde adrenalin ve heyecan içeriyor. Sadece tırmanmayı çok iyi bilen ve tecrübeli kimseler tarafından yapılabilen dağcılık sporuna profesyoneller tarafından oldukça fazla ilgi gösteriliyor.
Golf Turizmi
Golf turizmi alternatif turizm faaliyetleri arasında farklı şekilde konuma sahip turizm çeşitlerinden biri. Ülkemizde genellikle Akdeniz Bölgesi’nde bulunan Antalya golf turizmi için elverişli bir yer oluyor. Dünyada ise yaklaşık olarak golf turizmi yapılabilecek 100 kadar alan bulunuyor. Son 1o yıl içerisinde yabancı turist sayısını artırmak ve turizm gelirlerini çoğaltmak için golf sporuna yapılan yatırımlar artıyor. En iyi golf sahaları genellikle Avrupa ve Kuzey Amerika bölgelerinde bulunuyor. Dünyada golf turizminden yaklaşık 20 milyar dolar kazanılıyor. Golf sayesinde turizm gelirlerini en fazla artıran ülke sıralamasında Amerika başı çekiyor. Dünya üzerinde 56 milyon kişi golf sporu ile ilgileniyor. Birçok ülke bu durumu bildiğinden golf sahaları kurarak kendi ülkesine katkı sağlıyor.
Hava Sporları
Türkiye’de yapılan hava sporları aktiviteleri arasında balonla gezme, yamaç paraşütü, planör ve yelken kanat gibi çeşitler bulunuyor. İlk olarak 19. yüzyılda hava sporlarına olan ilginin artması ile birlikte özellikle balonla havadan yeni yerler seyretme oldukça tercih ediliyor. Ülkemizde hava sporları deyince akla ilk olarak Kapadokya geliyor.
Havada rengârenk balonların uçması ile yapılan hava sporu alternatif turizm çeşitlerine örnek gösteriliyor. Balon, içerisindeki sıvı propan gazının ısıtılması ile gökyüzüne doğru havalanıyor. Bu spor bazı kişiler tarafından uzun senelerdir bireysel spor aktivitesi olarak yapıldığı gibi turistik yerlerde de eğlence amaçlı yapılabiliyor.
İnanç Turizmi
İnanç turizmi,9.000 ya da 10.000 yıl önce yazının keşfedilmesinden bu yana, dünya üzerinde farklı kültürler, dinler ve medeniyetler arasında samimi ilişkilerin doğmasına neden oluyor. Anadolu topraklarında çeşitli uygarlıkların bulunması ve Hristiyanlığın ilk döneminde havarilerin Anadolu’ya yerleşmeleri örnek gösteriliyor. Dini ve manevi değerleri yaşatan alternatif turizm çeşitlerinden inanç turizmine örnek olarak çeşitli Türk ve İslami eserlerin sinagog ve kiliselerde bulunması veriliyor.
Kongre Turizmi
Kongre turizmine varlıklı, bilgili ve kültürlü insanlar iştirak ediyor. Kongre süresi bittikten sonra bu varlıklı kişiler bulundukları ülkenin tarihi ve doğal güzelliklerini geziyor. Özellikle en büyük metropol olan İstanbul semtinde kongre turizminin gelişmesi ile birlikte farklı sayıda zengin menüler sunan restoranlar, lüks oteller, yeme ve içme işletmeleri açılıyor. Bu turizm türünde kongrelere ve toplantılara, teşvik amacıyla yapılan seyahatlere ve kurumsal misafir ağırlama etkinliklerine katılan elçilere tesis ve hizmet sağlanıyor.
Su Altı Dalış
Türkiye’de keşfedilmeyi bekleyen binlerce önemli batıklar ve su altı mağaraları bulunuyor. Özellikle farklı deneyim yaşamak isteyenler su altı dalış etkinliklerine oldukça rağbet ediyor. Sıra dışı alternatif turizm çeşitleri etkinliklerine örnek olan su altı dalış maceraları, aynı tatil aktivitelerinden uzaklaşmayı sağlıyor. Su altı dalış maceraları sırasında değişik türde su canlıları, el değmemiş kalıntılar ve buna benzer farklı jeolojik parçalara rastlanabiliyor. Ancak su altı dalış profesyonel ekipman ve eğitim gerektirdiğinden sadece tecrübeli kişiler dalış gerçekleştirebiliyor. Ülkemizde olduğu gibi dünyada da su altı dalış etkinliklerine katılım oldukça yoğun oluyor.
Yat Turizmi
Yat turizmi Mavi Yolculuk yapmak için bir araya toplanmış yatçıların etkinliklerinden oluşuyor. Ülkemizde gezilecek çok sayıda koy ve körfez olduğundan birçok insan yat ile ufka doğru açılıyor. Alternatif turizm çeşitleri arasında bulunan yat turizmi, yaz mevsiminde rüzgarlara karşı yelken açmak ve tabiatın coşkusunu hissetmek için ideal. Türkiye iklim bakımından da yat ile yolculuğa elverişli olduğundan birçok yöreden insanlar deniz yolculuğu için burayı tercih ediyor. Deniz üstünde harika manzara eşliğinde keşif turuna çıkmak isteyen herkes zamanını kaliteli kılmak için yat yolculuğunu tercih ediyor.